• Wirus brodawczaka ludzkiego przenoszony jest drogą płciową. Wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego i częsta zmiana partnerów seksualnych (dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn będących przenosicielami) stanowi najistotniejsze zagrożenie rozwojem infekcji, w istocie prowadzącej do rozwoju raka narządu rodnego, najczęściej raka szyjki macicy.
• Szacunkowo, ponad 50% kobiet aktywnych seksualnie styka się w swoim życiu z jednym lub kilkoma typami wirusa. Aż 40 na 100 różnych jego typów odpowiada za wywoływanie infekcji narządów rodnych. Szczególny potencjał onkogenny posiadają kolejno, typy HPV: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73 i 82.
Najbardziej niebezpiecznym z punktu widzenia bezpośredniego rozwoju stanu przed-nowotworowego jest przewlekłe zakażenie typem 16. Podobnie typ HPV 18, odpowiada za niekontrolowany rozwój raków gruczołowych kanału rodnego. Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego typ 16 jest najczęściej spotykanym pośród wszystkich jego typów o charakterze onkogennym.
• Wiek jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju zakażenia wirusem HPV. Najwięcej infekcji obserwuje się w grupie wiekowej 15-19 lat (około 40% populacji z wynikiem testów stwierdzającym obecność wirusa), w większości jednak mają one charakter incydentalny i przejściowy. Wraz ze wzrostem wieku ryzyko zakażeń obniża się (20-24 lata-jeszcze ponad 30%, ale już 25-29 lat-poniżej 30%, powyżej lat 30-stu- częstość zakażenia HPV wynosi 15-17% populacji).
Kobiety w wieku menopauzalnym są w grupie najmniejszego ryzyka, jednak wciąż są narażone na szereg różnych patologii związanych z narządem rodnym. Wykrycie zakażenia wirusem HPV u kobiety w wieku po menopauzie oznacza najprawdopodobniej stan zakażenia utajonego i przetrwałego. Ryzyko inicjacji procesów kancerogenezy jest wtedy bardzo duże.
• Sytuacja ekonomiczna kraju zdecydowanie warunkuje istnienie innych czynników współodpowiedzialnych za narażanie zdrowia. Niski standard życia oraz nieodpowiedni poziom higieny osobistej przy jednocześnie słabo rozwiniętym systemie usług zdrowotnych stwarza istotne zagrożenie rozwojem różnych infekcji, które nieleczone stają się źródłem zakażeń.
Nie bez znaczenia pozostaje też poziom wykształcenia. Statystyki wskazują dużą zależność pomiędzy wykształceniem i rozpowszechnianą wiedzą a zainteresowaniem i zadbaniem o własne zdrowie.
• Odrębnym, bardzo istotnym czynnikiem sprawczym ryzyka jest połączenie nałogu nikotynowego z doustną antykoncepcją hormonalną. Stosowanie metod barierowych antykoncepcji obniża ryzyko rozwoju raka szyjki macicy, głównie z powodu mniejszego narażenia szyjki na czynniki infekcyjne. Odnotowano jednak wysokie ryzyko rozwoju raka u się kobiet z obecnością wirusa, które paliły papierosy i stosowały jednocześnie antykoncepcję hormonalną.
Świadczy to o wspomaganiu działania wirusów przez antykoncepcję hormonalną. Ryzyko było tym większe im wcześniej kobieta zaczęła kurację hormonalną i jak długo stosowała ją bez okresów przerw (im dłużej tym gorzej). Nie bez znaczenia jest skład chemiczny środków antykoncepcyjnych, bowiem wszelkie zmiany hormonalne znacząco wpływają na funkcjonowanie układu immunologicznego.
! Czynnikiem znacznie ułatwiającym rozwój raka szyjki macicy jest palenie papierosów. Wchłaniane substancje rakotwórcze upośledzają mechanizmy miejscowej odpowiedzi immunologicznej osadzając się w śluzie szyjkowym macicy. Nie ulega wątpliwości, że wszelkie substancje toksyczne żerujące na osłabionej odporności wywoływanej zmienną gospodarką hormonalną mają idealne podłoże do zainicjowania infekcji.
Inne czynniki znacząco dopełniające profil rozwoju infekcji:
- Niedobory witaminowe - odżywianie jest niewątpliwie związane ze stanem ekonomicznym, ale jest to także kwestia danej kultury, tradycji oraz nawyków osobniczych. Przewlekłe braki substancji odżywczych wpływających na prawidłowe działanie ustroju skutkują obniżoną odpornością, co w rezultacie zwiększa podatność na infekcje. Zwiększeniu ryzyka zakażeniem wirusem HPV sprzyja niedobór antyoksydantów w diecie. Brak retinoidów będących substancjami budulcowymi nabłonka wyścielającego ściany macicy skutkuje zmianami dysplastycznymi w jej obrębie.
- Czynniki genetyczne i osłabiona aktywność immunologiczna - nie ustalono do tej pory stopnia wpływu dziedziczenia, wiadomo natomiast, że nie-zwykle istotną rolę na drodze wszelkich zakażeń odgrywa sprawnie funkcjonujący układ immunologiczny. W przypadkach immunosupresji (np. po przeszczepach) ryzyko wystąpienia nowotworów (nie tylko nowotworu raka szyjki macicy) jest częstsze, ponieważ wiąże się z większą wrażliwością na zakażenia.
- Ciąża i zmiany hormonalne - istnieje związek pomiędzy zakażeniem HPV a wielorództwem. Badania wykazały, że u kobiet, które rodziły więcej niż 3 razy ryzyko zakażenia jest większe niż u kobiet, które rodziły mniej lub wcale. Ryzyko infekcji nie dotyczy jednak liczby zajść w ciążę ani przebytych porodów, wiążące jest natomiast w kwestii urazów poporodowych, niedotrzymaniem odpowiedniej higieny i zmianami hormonalnymi w ciąży.
LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ NIŻ LECZYĆ!
Niezastąpionym czynnikiem zapobiegawczym nr 1 jest pozbycie się filozofii życiowej zakładającej, że „To mnie nie dotyczy”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz